सुनाखरी न्युज/ काठमाडौं।
दाँतले खानेकुरा चपाउने मात्रै होइन मानिसलाई सुन्दर बनाउने भूमिका समेत खेल्दछ । टम्म र लहर मिलेको दाँत भए मानिस सुन्दर देखिन्छ तर यसका लागि दाँतलाई स्वस्थ राख्न नियमित स्याहार भने गर्नु पर्दछ । अन्यथा दाँतमा कीरा लाग्ने र बिग्रन सक्छ । अझ गुलियो खाने बानी छ भने त झन् चाँडै दाँत बिग्रन्छ ।
कसरी गुलियो धेरै खाँदा दाँत बिग्रन्छ ?
धेरै गुलियो, चिनी, चकलेट धेरै खायो भने दाँतमा कीरा लाग्छ । गुलियो खाँदा केही अंशहरू दाँतमा अड्किएर बसेको हुन्छ । गुलियो खाएपछि दाँत ब्रस गरिहाल्ने बानी हुँदैन । यस्तोमा गुलियो नखाने मानिसको दाँत पनि नियमित सफा गरेन भने दाँतमा कीरा लाग्ने गर्छ । गुलियो खाँदा वा नखाँदा पनि दाँत सफा गरेन भने कीरा लाग्छ तर दाँतमा अड्किएको गुलियो वा कार्बोहाइड्रेडलाई मुखमा हुने एक किसिमको ब्याक्टेरियाले अमिलो एसिडमा बदलिदिन्छ ।
दाँतमा अमिलो बन्यो र केही बेरसम्म त्यत्तिकै रह्यो भने त्यसले इनामेललाई खियाइदिन्छ । धेरै गुलियो खानेहरूको दाँतमा कीरा लाग्नु वा दाँत बिग्रनुको खास कारण नै यही हो । यस्तोमा गुलियो खाने बित्तिकै दाँत सफा गरे दाँतमा किरा लाग्दैन । दाँतको इनामेल अमिलोले खियाइदिएपछि दाँतको नरम भाग डेन्टाइनमा सजिलै अरू हानिकारक व्याक्टेरियाहरु पस्न पाउँछ ।
त्यसरी डेन्टाइनमा पसेको ब्याक्टेरियाले गर्दा हाम्रो दाँत अति नै दुख्ने गर्छ भने दाँतमा कालो-कालो प्वाल नै पर्न पनि सक्छ । दाँतमा परेका त्यस्ता प्वालहरुलाई हामी कीरा लागेको भन्ने गर्छौं । दाँतमा लागेको कीरालाई बेलैमा उपचार गरिएन भने ब्याक्टेरियाको आक्रमणले दाँतको अझ भित्री भागहरुको जराहरूमा र दाँतसम्म आएका नसाहरूमा घाउ बनाइदिन सक्छ ।