मङ्कीपक्सका भ्रम र तथ्य
Posted on:
सुनाखरी न्युज/ काठमाडौं- मङ्कीपक्स : हाल भारतमा मङ्कीपक्सका कुल चार जनामा संक्रमण देखिएको छ । केरलाका तीन र दिल्लीका एक जनामा यसको भाइरस पुष्टि भएको छ । छिमेकी देशमा यो भाइरस देखिइसकेकोले नेपाल पनि यसको उच्च जोखिममा रहेको छ ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनले मङ्कीपक्सलाई विश्वव्यापी स्वास्थ्य आपतकालको रूपमा घोषित गरिसकेको छ । त्यसपछि सर्वसाधारणको मनमा लकडाउन, प्रतिबन्ध र सामाजिक दुरीको डरले डेरा जमाउन सुरु गरेको छ । नयाँ भाइरससँग सम्बन्धित विभिन्न प्रश्नहरूको बीच यहाँ यस्ता थुप्रै भ्रामक कुराहरु र दाबी छन् जुन तीब्र रुपमा फैलिरहेका छन् । उदाहरणका लागि, मङ्कीपक्स कोभिड-१९ जस्तै एउटा नयाँ महामारी हो भन्ने गरिन्छ । यस्तै, समलिङ्गीहरुमाधै यसको जोखिममा छन् पनि भन्ने गरिन्छ । यसको कुनै उपचार छैन पनि भन्ने गरिन्छ । यस्तै शारीरिक सम्बन्ध राख्दा मङ्कीपक्स हुन सक्छ, र यो पहिचान गर्न हाल परीक्षणको कुनै पनि सुविधा छैन पनि भन्ने गरिन्छ ।
बीबीसीले तपाईंलाई यी भ्रामक कुराहरूको सत्यताबारे जानकारी दिएको छ । यहाँ विश्व स्वास्थ्य संगठनको वेबसाइटलाई उद्धृत गरेर यी सबै जानकारी साझा गरिएको छ । डब्लुएचओका अनुसार मङ्कीपक्स अन्य संक्रमणजस्तो संक्रामक होइन, न त यो कोभिडजस्तो मानिसमा सजिलै सर्छ । मङ्कीपक्सको संक्रमण संक्रमित व्यक्ति वा उसले प्रयोग गर्ने चीजहरूसँगको प्रत्यक्ष सम्पर्कबाट फैलिन्छ । यसको भाइरस हाम्रो छालामा भएको कुनै घाउ वा आँखा, नाक वा मुखको बाटो हुँदै शरीरमा प्रवेश गर्नसक्छ । यौन सम्पर्कबाट पनि यो संक्रमण फैलन सक्छ । यस्तै, संक्रमित जनावर जस्तै बाँदर, मुसालगायतको सम्पर्कमा आएपछि पनि यो फैलने गर्छ । यस्तै, सासबाट पनि यसको संक्रमण फैलनसक्छ । तर मङ्कीपक्स कोरोना जत्तिको संक्रामक भने छैन ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनका महानिर्देशक जनरल डा. टेड्रोस एडठनम गेब्रेयससले मङ्कीपक्सलाई विश्वव्यापी स्वास्थ्य आपतकालका रूपमा घोषणा यसको संक्रमण प्रायः समलिङ्गी पुरुषहरूमा देखिएको बताए । तर यहाँ के बुझनुपर्छ भने मङ्कीपक्सले कसैलाई पनि प्रभावित गर्न सक्छ । यदि तपाईं संक्रमित व्यक्ति वा उनको संक्रमित सामानसँग लामो समयसम्म सम्पर्कमा हुनुहन्छ भने तपाईंलाई पनि यो रोग लाग्न सक्छ । यसबाहेक स्वास्थ्यकर्मी र यौनकर्मीलाई पनि संक्रमणको जोखिम हुन सक्छ । अर्कोतर्फ, गर्भवती महिला, साना बालबालिका र स्वास्थ्य समस्या भएका व्यक्तिहरूले विशेष रूपमा सुरक्षित हुन आवश्यक छ ।
अधिकांश अवस्थामा, उपचारको आवश्यकता पर्दैन । सबै लक्षण क्रमशः कम हुँदै र हराउँदै जान्छन् । आवश्यक परे दुखाइ र ज्वरोको लागि औषधि खान सकिन्छ । बिरामीले पौष्टिक खाना खानुपर्छ, आफूलाई हाइड्रेटेड राख्नुपर्छ र पर्याप्त सुत्नुपर्छ । छालामा उठेका फोका वा दागलाई नछुनुहोस् । नकन्याउनुहोस् । यी घाउलाई समय समयमा सफा पानी र एन्टिसेप्टिकले सफा गरिरहनुपर्छ । मङ्कीपक्सको रोकथाम र उपचारका लागि JYNNEOSTM नामको एउटा भ्याक्सिन पनि उपलब्ध छ जसलाई थुप्रै देशमा प्रयोग गर्न मञ्जुरी पनि दिइसकिएको छ । यसलाई इम्वाम्युन वा इम्वेनेक्स नामले पनि चिनिन्छ । यसबाहेक, एउटा स्मल पक्सको खोप पनि छ जसको नाम ACAM2000 छ । स्वास्थ्य अधिकारी यो भ्याक्सिन मंकीपक्सविरुद्ध पनि प्रभावकारी हुन्छ भन्ने मान्यता राख्छन् ।
कुनै सुरक्षाविना यौनसम्पर्क गर्नुभयो भने तपाईको शरीरको संक्रमण तपाईंको पार्टनरको शरीरमा पुग्छ र उनी पनि मङ्कीपक्सको शिकार हुन सक्छन्। मङ्कीपक्सबाट संक्रमित व्यक्तिहरूलाई निको भएपछि १२ हप्तासम्म यौनसम्पर्क गर्दा कन्डम प्रयोग गर्न सल्लाह दिइन्छ । यसो गर्दा त तपाईं मङ्कीपक्सबाट सुरक्षित त हुन सक्नुहुन्न तर यसले तपाईं र तपाईंको पार्टनरलाई अन्य यौनरोगबाट जोगाउन सक्छ ।
कोविड जस्तै मंकीपक्सको परीक्षणका लागि पनि आरटीपीसीआर परीक्षण गरिन्छ । मंकीपक्समा शरीरमा देखिएका डाबर भित्रको पानीको परीक्षण गरिन्छ ।एजेन्सी
