कञ्चनपुरको भीमदत्त नगरपालिका–९ मुसेट्टीस्थित सडक छेउमै सरस्वती आधारभूत विद्यालय छ । सडकको माथिल्लतिर पहिरो खसेर भताभुङ्ग छ । सडकमा खसेको पहिरो हालै पन्छ्याएर आवातजावत गर्न मिल्नेछ । गत भदौँ अन्तिम साता अविरल वर्षासँगै खसेको पहिरोले विद्यालयको भवनमा क्षति पु¥याएको थियो । पहिरोले क्षति पु¥याएको डेढ महिना पूरा भइसक्दा पनि अहिलेसम्म पहिरोले क्षति पु¥याएको भवन मर्मत हुन सकेको छैन । भवनको विषयमा नगरपालिका, शिक्षा विकास तथा समन्वय समिति, जिल्ला प्रशासनलगायत सरोकारवाला निकायलाई जानकारी गराएको सरस्वती आधारभूत विद्यालयका प्रधानाध्यापक दिवाकर जोशीले बताउनुभयो ।
“सबैतिर जानकारी गराएका छौँ, तर मर्मत तथा नयाँ भवन निर्माणका लागि अहिलेसम्म केही भएको छैन, कतैबाट कोही निरीक्षणका लागि आउनुभएको छैन”, उहाँले भन्नुभयो, “पहिरोले भवन बस्नै नमिल्ने भएको छ ।”विद्यालयका दुई भवनमध्ये तीनकोठे भवनमा पहिरोले क्षति पु¥याएको थियो । उक्त भवनको ठाउँठाउँमा चिरा परेकाले विद्यार्थी बसाउनै नमिल्ने छ । अर्को दुईकोठे भवनको एउटा कोठामा कार्यालय छ । अर्को कोठामा ‘प्लाइउड’ लगाएर दुई कोठा बनाइएको छ ।
कक्षा ५ सम्म अध्ययन हुने सरस्वती आधारभूत विद्यालयमा एउटै कोठामा २ कक्षाका विद्यार्थी राखेर पढाउनुपर्ने बाध्यता रहेको प्रधानाध्यापक जोशीले बताउनुभयो । “घाम लागेका बेला केही घण्टा बाहिर चौरमा राखेर पढाउँछौँ, कार्यालय बाहेक एउटा कोठालाई विभाजन गरेर दुई कोठा बनाएका छौँ”, उहाँले भन्नुभयो, “ती दुई कोठामा दुई÷दुई कक्षा विद्यार्थीको बसाइ व्यवस्थापन गरेका छौँ, केही विद्यार्थीलाई कार्यालयमै पनि राखेका छौँ ।”भवन पहिरोले चर्किएपछि विद्यार्थीलाई बसाइमा साह्रै समस्या भएको उहाँको भनाइ छ । एउटा कोठालाई विभाजित गरेर दुई बनाउँदा पनि आवाज यताउता हुनाले पढाइमा समस्या हुने गरेको प्रधानाध्यापक जोशीको गुनासो छ । २ कक्षाका विद्यार्थीलाई एउटै कक्षामा राखेर फरक फरक विषय अध्यापन गराउन पनि गाह्रो हुने गरेको शिक्षकहरुको भनाइ छ । सरस्वती आधारभूत विद्यालयमा ४० विद्यार्थी अध्ययनरत छन् ।
“पहिरोले भवन चर्केकाले तीन कोठा बस्नै नमिल्नेछन्, जोखिम भएकाले त्यहाँ विद्यार्थीलाई राख्दैनौँ”, प्रधानाध्यापक जोशीले भन्नुभयो, “दसैँ बिदाअघि एउटै कक्षामा दुई कक्षा राखेर पठनपाठन गरेका थियौँ, अब फेरि विद्यालय खुल्ने समय भयो, भवन छैन, अगाडिको जसरी नै विद्यार्थीलाई बसाल्नुपर्ने हो ।”विसं २०६३ मा स्थापना भएको सो विद्यालयमा स्थायी दरबन्दीका दुई, बालविकासका एक र निजी स्रोतका एक गरेर चार शिक्षक कार्यरत छन् । निजी स्रोतका शिक्षकलाई गत वर्षको पुसदेखि तलब पनि खुवाउन नसकिएको प्रधानाध्यापक जोशीले बताउनुभयो । रासस