सुनाखरी न्युज/ काठमाडौं । गर्मीको मौसममा चर्को घाममा लागेका बेला घर बाहिर निस्कनु स्वास्थ्यका लागि निकै जोखिम मानिन्छ। गर्मीकै कारण हाम्रा कतिपय दैनिक गतिविधिहरू पनि प्रभावित भइरहेका हुन्छन्। यस्तो अवस्थामा स्वास्थ्यलाई ख्याल गरेर काम गर्नुपर्ने हुन्छन्।

कोही-कोही मानिस गर्मीमा चाँडै थकित हुन्छन्। यस समस्यालाई हल्का रूपमा लिने गल्ती गर्नु हुँदैन। यो हृदयघातको लक्षण हुन सक्छ। ब्रिटिस हार्ट फाउन्डेसनको प्रतिवेदनका अनुसार तापक्रम जति बढी हुन्छ, शरीरलाई सामान्य तापक्रम कायम राख्न त्यति नै गाह्रो हुन्छ। यसको प्रत्यक्ष असर मुटुमा पर्छ। वास्तवमा मुटुको समस्याका कारण मानिसको शरीरमा रगतको मात्रा घट्छ। जसका कारण शरीरमा ऊर्जा कम हुन्छ। मानिसहरूले यसलाई गर्मी थकान भनेर बेवास्ता गर्छन्। वर्ष वर्ष गर्मीले मानिस बेहोस् भन्ने समाचार सनिन्छ। वास्तवमा, यसको कारण गर्मी मात्र नभई अरू पनि हुन सक्छन्। जब हाम्रो मुटुले सामान्य प्रवाहमा रक्तसञ्चार गर्न सक्दैन भने यस्तो अवस्थामा मानिस बेहोस हुने गर्छन्।

कोही पानीको कमी वा कडा घामले बेहोस भएका हुन्छन्। यसलाई घरेलु उपचारबाट निको पार्ने प्रयास पनि गरिन्छ। तर समयमै ख्याल गरिएन भने मुटुमा अवरोध हुने खतरा बढ्छ।लगातार गर्मीमा टाउको दुख्नु भनेको रक्तचाप बढ्ने संकेत हुन सक्छ। उच्च रक्तचापको समस्याको समयमै उपचार गरिएन भने हृदयघात हुन सक्छ। गर्मीमा मुटु रोगीहरूको मुटुमा चाप बढी हुन्छ । गर्मीको जोखिमले मुटुलाई आपूर्ति गर्ने रक्तनलीभित्र रगत जम्ने जोखिम बढाउँछ। मुटुमा दबाब बढ्छ जसले गर्दा हृदयघात हुन सक्छ। बढ्दो गर्मीमा टाउको दुख्ने समस्या बढ्छ । यो कुरा हाम्रो मनमा मिल्छ। त्यसैले हामी दिनभर अँध्यारो कोठामा सुतेर आफैंऔषधि गरेर दुखाइ कम गर्ने प्रयास गर्छौं। तर टाउको दुख्ने मुख्य कारण गर्मी भने होइन।

तौल बढेसँगै कोलेस्ट्रोल, बीपी र मधुमेहको जोखिम पनि बढ्छ । कलेजोसँगै मुटुको आकार पनि ५ प्रतिशतसम्म बढ्छ । यसले मुटुमा दबाब बढाउँछ र हृदयघात वा स्ट्रोकको जोखिम हुन्छ। तौल घटाउन खानाका साथै पर्याप्त व्यायामको जरुरुत छ। अत्यधिक गर्मीका कारण डिहाइड्रेसनले हृदयाघातको जोखिम बढाउँछ। कडा घाम वा गर्मीका कारण रक्तचाप बढ्दै र घट्दै जान्छ । दुवैको अवस्था जोखिमपूर्ण छ । शरीरमा पानीको कमी लामो समयसम्म रह्यो र प्रारम्भिक लक्षणबाट पहिचान गर्न नसकेमा ऊर्जाको कमीदेखि लिएर हृदयाघातको जोखिम हुन्छ।